به نقل از «ایسنا»

نخستین رصد همزمان جیمز وب و هابل رقم خورد

تاریخ انتشار: ۸ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۰۴۱۵۱

برای نخستین‌بار، تلسکوپ‌های فضایی جیمز وب و هابل به طور همزمان از یک هدف در کیهان تصویربرداری کردند.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، تلسکوپ فضایی جیمز وب و همتای قدیمی آن یعنی هابل، از برخورد فضاپیمای "آزمایش تغییر جهت دوگانه سیارک" (DART) به سیارک دیمورفوس در روز دوشنبه ۲۶ سپتامبر عکس گرفتند. براساس اعلام ناسا، این رصدها، نخستین کاری بود که دو تلسکوپ فضایی به طور همزمان انجام دادند و همکاری آنها اطلاعات جدیدی را در مورد سیارک مورد اصابت نشان خواهد داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تلسکوپ فضایی جیمز وب، جهان را با چشم فروسرخ (طول موج‌های ساطع کننده گرما) مشاهده می‌کند، در حالی که تلسکوپ فضایی هابل در تشخیص نور مرئی متخصص است، یعنی نوری که برای چشم انسان قابل مشاهده است. اخترشناسان با ترکیب مشاهدات این دو تلسکوپ می‌توانند چیزهای زیادی در مورد اجرام کیهانی بیاموزند.

تلسکوپ جیمز وب و تلسکوپ هابل، منظومه سیارک دوتایی دیدیموس (Didymos) را قبل از برخورد کاوشگر دارت (DART) با وزن ۵۶۰ کیلوگرم به سیارک دیمورفوس(Dimorphos) با عرض ۱۴۰ متر مشاهده کردند.دیمورفوس به دور یک صخره فضایی با عرض ۷۸۰ متر به نام دیدیموس می‌چرخد.

این جفت سیارک که در زمان برخورد حدود ۱۱ میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشتند، مانند نقطه‌ای از نور در مقابل وب و هابل ظاهر شدند که با رسیدن دارت، ناگهان روشن شد و در ساعات بعد از اصابت، ابری از مواد که از سطح دیمورفوس جدا شده بود، از آن نقطه متصاعد و به تدریج شکل آن را تغییر داد.

بر اساس اندازه‌گیری هابل، روشنایی منظومه دیدیموس در پی برخورد دارت، سه برابر شد و این روشنایی بیش از هشت ساعت ادامه داشت. هابل این تصاویر را با دوربین "میدان عریض ۳" خود گرفت، در حالی که وب از دوربین فروسرخ نزدیک (NIRCam) خود استفاده کرد.

ستاره‌شناسان هنوز در حال تجزیه و تحلیل این تصاویر هستند. آنها امیدوارند که بتوانند چیزی در مورد سطح دیمورفوس و ماهیت ماده‌ای که در اثر برخورد با آن به بیرون پرتاب شده است، بیاموزند.

به عنوان مثال، آژانس فضایی اروپا (ESA) که در هر دو پروژه با ناسا همکاری می‌کند، در بیانیه‌ای اعلام کرد، آنها ممکن است بتوانند تشخیص دهند که این مواد بیشتر از گرد و غبار و ریزدانه تشکیل شده‌اند یا متشکل از قطعات سنگی بزرگتر است.

براساس اعلام آژانس فضایی اروپا، هر دو تلسکوپ به رصد این منظومه سیارکی در ماه‌های آینده ادامه خواهند داد.

بیل نلسون، مدیر ناسا در بیانیه‌ای گفت: وب و هابل آنچه را که ما همیشه در ناسا به آن اعتقاد داشتیم، نشان می‌دهند؛ اینکه وقتی با هم کار می‌کنیم، بیشتر می‌آموزیم.

وی افزود: برای نخستین‌بار، تلسکوپ‌های وب و هابل به طور همزمان از یک هدف در کیهان تصویربرداری کردند. سیارکی که پس از یک سفر هفت میلیون مایلی توسط یک فضاپیما مورد اصابت قرار گرفت. تمام بشریت مشتاقانه منتظر اکتشافات وب هستند. اکتشافات وب، هابل و تلسکوپ‌های زمینی ما درباره ماموریت DART و فراتر از آن.

ماموریت دارت، نخستین آزمایش در تاریخ بشر بود که برای تغییر مدار یک جرم آسمانی طراحی شد. استراتژی ضربه جنبشی نشان داده شده توسط این ماموریت ممکن است روزی زمین را از برخورد با یک سنگ فضایی سرگردان نجات دهد. البته دیمورفوس و دیدیموس هیچ تهدیدی برای سیاره ما محسوب نمی‌شدند و فقط نمونه جالبی برای انجام این آزمایش بودند.

صدها تلسکوپ زمینی در سراسر جهان در حال حاضر به منظومه دیدیموس نگاه می‌کنند تا تعیین کنند که مدار دیمورفوس به دور دیدیموس پس از این برخورد چقدر تغییر کرده است. با این حال ممکن است چندین هفته طول بکشد تا نتیجه دقیقی به دست آید.

گفتنی است که یک تاسواره کوچک ایتالیایی به نام LICIACube که با دارت به این سیارک دوتایی سفر کرد و ۱۱ روز قبل از برخورد، رها شد، این برخورد را از فاصله چند صد کیلومتری مشاهده کرد.

این سیارک دوتایی همچنین هدف یک ماموریت اختصاصی اروپایی به نام هرا (Hera) خواهد بود که در سال ۲۰۲۷ پیامدهای این برخورد را با جزئیات زیاد بررسی خواهد کرد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: سیارک دیمورفوس ماموریت دارت تلسکوپ فضایی جیمز وب تلسکوپ فضایی هابل تلسکوپ فضایی جیمز وب وب و هابل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۰۴۱۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اخترشناسان پرجرم‌ترین سیاه‌چاله ستاره‌ای کهکشان راه شیری را کشف کردند

اخترشناسان پرجرم‌ترین سیاه‌چاله ستاره‌ای (Stellar black hole) را که تاکنون در کهکشان شیری کشف شده است، شناسایی کردند. این سیاه‌چاله براساس داده‌های مأموریت گایا آژانس فضایی اروپا مشاهده شد. داده‌های تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (ESO's VLT) و دیگر رصدخانه‌های زمینی برای تأیید جرم این سیاه‌چاله مورد استفاده قرار گرفت و محققان جرم آن را ۳۳ برابر خورشید محاسبه کردند.

براساس مقاله منتشرشده در Astronomy and Astrophysics، سیاه‌چاله ستاره‌ای کشف‌شده با نام «گایا BH۳» حالا از سیاه‌چاله قبلی (Cygnus X-۱) که تنها ۲۱ برابر خورشید جرم داشت، جلو زده است. گایا BH۳ در صورت فلکی عقاب (Aquila)، در فاصله تقریباً ۲۰۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد. اگرچه این سیاه‌چاله ستاره‌ای چندین برابر خورشید جرم است، اما در یک تصویر کلان‌تر، چنین جرمی چندان سنگین محسوب نمی‌شود.

کشف پرجرم‌ترین سیاه‌چاله ستاره‌ای کهکشان راه شیری

محققان طی بررسی داده‌های مأموریت گایا آژانس فضایی اروپا (رصدخانه فضایی که از سال ۲۰۱۳ شروع به کار کرد) توانستند گایا BH۳ را کشف کنند. مأموریت گایا با هدف ساختن دقیق‌ترین نقشه سه‌بعدی از کهکشان ما درحال انجام است.

نکته قابل توجه این است که این سیاه‌چاله بسیار نزدیک به ما است و در فاصله ۲۰۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد؛ به عبارتی این سیاه‌چاله دومین سیاه‌چاله شناخته‌شده نزدیک به زمین است.

ستاره‌شناسان سیاه‌چاله‌های پرجرم مشابهی را در خارج از کهکشان ما نیز یافته و این نظریه را مطرح کرده‌اند که ممکن است این سیاه‌چاله‌ها از فروپاشی ستارگانی با عناصر بسیار سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم شکل گرفته باشند. مطابق فرضیه محققان، این ستاره‌ها در طول عمر خود جرم کمی از دست می‌دهند و به این ترتیب مواد بیشتری برای تولید سیاه‌چاله‌های با جرم بالا پس از مرگشان باقی می‌ماند.

منبع: دیجیاتو

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم